بهترين سن يادگيري زبان خارجي
در اين نوشتار بر اساس آخرين پژوهشهاي دانشگاهي انجام شده و به استناد مقالات علمي بهترين سن يادگيري زبان خارجي را بررسي كردهايم. بر اين اساس والدين و مربيان ميتوانند به اين سئوال كليدي كه از چه سني افراد بايد يادگيري زبان خارجي را شروع كنند، پاسخ صحيح، دقيق و معتبر بدهند. مطالعه اين مطلب به كليه والدين، مربيان و علاقمندان به حوزه يادگيري زبانهاي خارجي توصيه ميشود.
مقدمه
بهترین سن برای شروع یادگیری زبان خارجی تحلیلی مبتنی بر تحقیقات علمی است. یادگیری یک زبان خارجی مهارتی ارزشمند است که درهای فرهنگهای جدید را را به روي انسان باز میکند، تواناییهای شناختی را افزایش میدهد و فرصتهای شغلی را بهبود میبخشد. یکی از سوالات بحثبرانگیز در تحقیقات فراگيري زبان این است كه: بهترین سن برای شروع یادگیری زبان خارجی چه سني است؟ این نوشتار به بررسی مطالعات علمی و نظرات کارشناسان در مورد سن بهینه برای شروع آموزش زبان خارجی میپردازد.
فرضیه دوره بحرانی
فرضیه دوره بحرانی (CPH) بیان میکند که یک دوره خاص در توسعه انسانی وجود دارد که در طی آن اکتساب زبان به راحتی صورت میگیرد و پس از آن به طور قابل توجهی دشوارتر میشود. لننبرگ (Lenneberg,1967) یکی از پیشگامان در اين زمینه بود که بيان داشت این دوره بحرانی حدوداً در زمان بلوغ پایان مییابد. طبق این فرضیه، کودکانی که قبل از این دوره شروع به یادگیری زبان میکنند، احتمالاً به مهارت زباني در سطح يك فرد بومی دست مییابند.
کودکی: سن طلایی
عوامل عصبی:
تحقیقات نشان میدهد که کودکان خردسال دارای درجه بالایی از انعطافپذیری عصبی هستند که به آنها اجازه میدهد زبانها را به راحتی یاد بگیرند. مطالعات جانسون و نیوپورت (Johnson and Newport,1989) نشان داد کودکانی که قبل از سن 7 سالگی شروع به یادگیری زبان دوم کردند، دقت گرامری بیشتری نسبت به کسانی که دیرتر شروع کردند، داشتند.
تلفظ و لهجه:
فلیج و همکاران (Flege et al.,1999) دریافتند که کودکان اگر قبل از سن 6 سالگی شروع به یادگیری زبان کنند توانايي بیشتری برای کسب لهجه بومی خواهند داشت. این ويژگي به تواناییهای پردازش صوتی در حال رشد در آنها ارتباط دارد که به ايشان اجازه میدهد صداهای جدید را بهتر تقلید و تولید کنند.
مزایای شناختی:
بیالیستوک و هاکوتا (Bialystok and Hakuta,1999) در پژوهش خود به مزایای شناختی دو زبانه بودن در اوایل کودکی از جمله بهبود عملکرد اجرایی، مهارتهای حل مسئله و انعطافپذیری ذهنی. اشاره کردهاند.
ميانه کودکی تا اوایل نوجوانی
بلوغ شناختی:
در حالی که کودکان کوچکتر ممکن است در تلفظ و یادگیری ضمنی نسبت به سايرين برتري داشته باشند، کودکان بزرگتر و نوجوانان میتوانند از تواناییهای شناختی توسعهیافتهتر خود بهرهمند شوند. اسنو و هوفناگل-هوله (Snow and Hoefnagel-Höhle,1978) دریافتند که زبانآموزان بزرگتر میتوانند در جنبههای خاصی از یادگیری زبان، به ویژه آموزش صریح گرامر و واژگان عملکرد بهتری داشته باشند.
انگیزه و زمینه:
طبق مطالعهای كه توسط مونیوز Muñoz در سال 2006 انجام شد، کودکان بزرگتر و نوجوانان، اغلب سطح انگیزه بالاتري داشته و راهبردهاي یادگیری در آن وضعيت بهتري دارد که میتواند کاهش انعطافپذیری عصبی را جبران کند. اين گروه سني بیشتر احتمال دارد زمینههای فرهنگی و اجتماعی استفاده از زبان را درک کنند که میتواند تجربه یادگیری آنها را غنیتر کند.
بزرگسالی: نه خیلی دیر
توانایی یادگیری ادامهدار:
در حالی که بزرگسالان ممکن است در دستیابی به تلفظ بومیمانند با چالشهای بیشتری مواجه شوند، تحقیقات بردسانگ Birdsong در سال 1992 نشان میدهد که بزرگسالان میتوانند به سطوح بالایی از مهارت، به ویژه در بخش واژگان و دستور زبان دست یابند. این مطالعه تأکید میکند که بزرگسالان اغلب از راهبردهاي یادگیری مؤثرتری استفاده میکنند و میتوانند از زبان اول خود برای تسهیل یادگیری استفاده کنند.
انعطافپذیری عصبی در بزرگسالان:
تحقیقات انجام شده توسط دکیسر (DeKeyser ) در سال 2000 نيز نشان میدهد که هرچند انعطافپذیری عصبی با افزایش سن کاهش مییابد، اما به طور کامل از بین نمیرود. بزرگسالان میتوانند با تمرین مستمر زبان، تغییرات قابل توجهی در ساختار و عملکرد مغز خود به وجود آورند.
یادگیری بافتي:
بزرگسالان اغلب زبانها را در بافتهاي غوطهور و عملیتر انگيزه براي یا زندگی يا كار در یک کشور خارجی یاد میگیرند که منجر به دستیابی سریع به مهارتهای زبان کاربردی در آنها ميشود.
نتیجهگیری
پاسخ به سوال بهترین سن برای شروع یادگیری زبان خارجی، جواب یکسانی برای همه ندارد.
در حالی که دوران کودکی به نظر میرسد دوره بهینه برای يادگيري تلفظ بومیمانند و یادگیری ضمنی باشد، کودکان بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان نيز میتوانند زبان خارجی را با موفقیت یاد بگیرند و هر گروه سنی مزایای خاص خود را دارد بنابراين بهترين سن يادگيري زبان خارجي توصيه و اتكاي علمي ندارد. عوامل مهم برای فراگيري زبان شامل انگیزه، مواجهه واقعي با زبان و راهبردهاي یادگیری مؤثر هستند. بنابراین، یادگیری زبان در همه سنین قابل يادگيري است؛ البته بايد رویکردهای متناسب برای بهرهگیری از نقاط قوت هر گروه سنی را مدنظر قرار داد.
