تفاوت اينترنت و اينترانت
در ادامه مباحث مرتبط با مباني اينترنت، در اين نوشتار به مبحث تفاوت اينترنت و اينترانت از حيث ويژگيها، تفاوت‌ها و كاربردها پرداخته‌ايم. آشنايي با اين دسته از مفاهيم به رفع سوء تفاهم‌ها در شناخت اصطلاحات مشابه حوزه فناوري كمك خواهد كرد.
فهرست مطالب
معرفي و مقدمه
اصطلاحات“اینترنت (internet) و اینترانت (intranet) اغلب به جاي يكديگر استفاده می‌شوند، اما به انواع مختلف شبکه‌ها با اهداف و عملکردهای متفاوت اشاره دارند. درک تفاوت‌های بین آنها برای استفاده شخصی و حرفه‌ای از شبكه‌هاي رايانه‌اي بسیار مهم است.
اینترنت چیست؟
اینترنت یک شبکه جهانی از کامپیوترهای متصل به هم است که به کاربران اجازه می‌دهد تا با همديگر ارتباط برقرار كرده و اطلاعات را به اشتراک بگذارند. این شبکه به شكل عمومی است، به این معنی که هر کسی با اتصال به اینترنت می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. اینترنت از طیف گسترده‌ای از خدمات مانند ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، خرید آنلاین و خدمات پخش پشتیبانی می‌کند.
ویژگی‌های کلیدی اینترنت
⊕ اتصال جهانی: اینترنت میلیون‌ها دستگاه را در سراسر جهان به يكديگر متصل كرده و امکان ارتباط و تبادل داده در سراسر جهان را فراهم نموده است.
⊕ دسترسی عمومی: هر کسی با اتصال به اینترنت می‌تواند به محتوا و خدمات آن دسترسی داشته باشد و آن را به یک منبع وسیع برای اطلاعات و خدمات تبدیل کند.
⊕ خدمات متنوع: اینترنت از خدمات مختلفی مانند مرور وب، ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های آنلاین و موارد دیگر پشتیبانی می‌کند.
⊕ اطلاعات نامحدود: کاربران می‌توانند به حجم زیادی از اطلاعات در موضوعات مختلف دسترسی پیدا کنند.
⊕ اقدامات امنیتی: با وجود اینکه ماهيت عمومی دارد، اینترنت از اقدامات امنیتی مختلفی مانند رمزگذاری و ديواره آتش (firewall) برای حفاظت از داده‌ها استفاده می‌کند.
اینترانت چیست؟
اینترانت، از سوی دیگر، یک شبکه خصوصی است که در داخل یک سازمان مستقر می‌شود. اینترانت از همان فناوری‌های اینترنت مانند پروتکل‌های TCP/IP استفاده می‌کند، اما دسترسی به آن محدود به کاربران مجاز در داخل سازمان است. اینترانت‌ها برای تسهیل ارتباطات داخلی، همکاری و اشتراک اطلاعات طراحی شده‌اند.
ویژگی‌های کلیدی اینترانت
در بررسي تفاوت اينترنت و اينترانت به مقوله مهم ويژگيهاي كليدي آنها رسيديم كه در ادامه از حيث چهار شاخص، توضيحات لازم داده شده است.
⊕ شبکه خصوصی: دسترسی به اینترانت محدود به اعضای یک سازمان خاص است و ارتباطات امن و کنترل شده را تضمین می‌کند.
⊕ ارتباطات داخلی: اینترانت‌ها برای ارتباطات داخلی استفاده می‌شوند و به کارکنان اجازه می‌دهند تا اطلاعات را به اشتراک بگذارند، در پروژه‌ها همکاری کنند و به منابع شرکت دسترسی پیدا کنند.
⊕ امنیت بهبود یافته: از آنجا که اینترانت‌ها خصوصی هستند، اقدامات امنیتی بهبود یافته‌ای برای حفاظت از داده‌های حساس سازمان در نظر گرفته‌اند.
⊕ اشتراک منابع: کارکنان می‌توانند اسناد، برنامه‌ها و منابع دیگر را به طور کارآمد در داخل سازمان به اشتراک بگذارند.
⊕ سفارشی‌سازی: اینترانت‌ها می‌توانند برای برآورده کردن نیازهای خاص یک سازمان از جمله ادغام ابزارها و برنامه‌های مختلف سفارشی شوند.
تفاوت‌های بین اینترنت و اینترانت
هدف اصلي از اين نوشتار بررسي تفاوت اينترنت و اينترانت بود، بنابراين در ادامه از حيث چهار شاخص دسترسي (Accessibility)، هدف (Purpose)، امنيت (Security) و محتوا (Content) توضيحات مهم ارائه شده است.
⊕ دسترسی: اینترنت برای هر کسی با اتصال به آن قابل دسترسی است، در حالی که اینترانت محدود به کاربران مجاز در داخل یک سازمان است.
اینترنت یک شبکه جهانی است که برای هر کسی که به اینترنت متصل است قابل دسترسی است و به کاربران اجازه می‌دهد تا از هر نقطه‌ای از جهان به مجموعه‌ای گسترده از اطلاعات و خدمات دسترسی پیدا کنند. در مقابل، اینترانت یک شبکه خصوصی است که فقط برای کاربران مجاز در داخل یک سازمان قابل دسترسی است. این دسترسی محدود تضمین كننده اين مقوله است که فقط کارکنان یا اعضای سازمان می‌توانند از اینترانت استفاده کنند و آن را به یک محیط کنترل‌شده‌تر تبدیل می‌کند.
⊕ هدف: اینترنت برای ارتباطات جهانی و اشتراک اطلاعات استفاده می‌شود، در حالی که اینترانت برای ارتباطات داخلی و تعاملات استفاده می‌شود.
هدف اصلی اینترنت فراهم کردن یک سكو برای ارتباطات، اشتراک‌گذاری اطلاعات و سرگرمی در مقیاس جهانی است. اینترنت میلیون‌ها شبکه را در سراسر جهان متصل می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد تا به وب‌سایت‌ها، رسانه‌های اجتماعی و خدمات آنلاین دسترسی پیدا کنند. از سوی دیگر، اینترانت برای تسهیل ارتباطات داخلی و همکاری در داخل یک سازمان طراحی شده است. اینترانت یک پلتفرم متمرکز برای اشتراک‌گذاری منابع شرکت، اسناد و اطلاعات فراهم می‌کند و بهره‌وری و کارایی را افزایش می‌دهد.
⊕ امنیت: اینترانت‌ها به دلیل دسترسی محدود و اقدامات امنیتی بهبود یافته، سطح امنیت بالاتری نسبت به اینترنت ارائه می‌دهند.
امنیت یک نگرانی مهم برای هر دو ابزار اینترنت و اینترانت است، اما رویکردهاي اين دو متفاوت است. اینترنت، به دلیل باز و قابل دسترس بودن برای همه، بیشتر در معرض تهدیدات سایبری مانند هک، فیشینگ و بدافزار قرار دارد. کاربران باید به انواع مختلفی از اقدامات امنیتی مانند فایروال‌ها، نرم‌افزارهای ضدویروس و رمزگذاری برای حفاظت از داده‌های خود تکیه کنند. در مقابل، اینترانت به دلیل دسترسی محدود، سطح بالاتری از امنیت را ارائه می‌دهد. سازمان‌ها می‌توانند پروتکل‌های امنیتی سختگیرانه‌ای مانند احراز هویت کاربران و کنترل‌های دسترسی را برای حفاظت از اطلاعات حساس و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز پیاده‌سازی کنند.
⊕ محتوا: اینترنت مقدار زیادی اطلاعات در موضوعات مختلف ارائه می‌دهد، در حالی که اینترانت حاوی اطلاعات خاص سازمان است.
محتوای موجود در اینترنت بسیار متنوع است و از منابع آموزشی و اخبار تا سرگرمی و رسانه‌های اجتماعی را شامل می‌شود. این مجموعه گسترده از محتوا به مخاطبان وسیعی با علایق و نیازهای مختلف پاسخ می‌دهد. در مقابل، محتوای موجود در اینترانت خاص سازمان و کارکنان آن است. این محتوا معمولاً شامل سیاست‌های شرکت، اعلامیه‌های داخلی، مستندات پروژه و سایر منابع مرتبط با عملیات سازمان است. این محتوای متمرکز به ساده‌سازی فرآیندهای داخلی کمک می‌کند و اطمینان می‌دهد که کارکنان به اطلاعات مورد نیاز برای انجام وظایف خود دسترسی دارند.
کاربردها و استفاده‌ها
كاربردهاي اینترنت
برای مرور وب‌سایت‌ها، ارسال ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، خرید آنلاین، پخش رسانه و موارد دیگر استفاده می‌شود.
كاربردهاي اینترانت
برای ارتباطات داخلی، اشتراک اخبار شرکت، دسترسی به اسناد داخلی، همکاری در پروژه‌ها و مدیریت جریان‌های کاری استفاده می‌شود.
