وب و انواع آن
حتماً برای شما هم پیش آمده که افرادی را دیده باشید که وب و انواع آن را معادل اینترنت بدانند. در این مطلب قصد داریم ضمن بیان این نکته که وب Web (WWW) تنها بخشی از زیر مجموعههای اینترنت جهانی است، به بررسی انواع آن بپردازیم و هر کدام را با یکدیگر مقایسه کنیم. آشنایی با این موارد، امکان ارتقا سواد اطلاعاتی و دستیابی به اطلاعات را در شما تقویت خواهد کرد.
درک وب سطحی، وب عمیق و وب تاریک
وب سطحی Surface Web
وب سطحی، که به عنوان وب قابل مشاهده یا وب نمایه شده نیز شناخته میشود، بخشی از اینترنت است که برای عموم قابل دسترس بوده و توسط موتورهای جستجوی استاندارد مانند گوگل، بینگ و یاهو نمایه شده است. این بخش از وب شامل وبسایتهایی است که به راحتی و بدون بدون نیاز به تنظیمات یا مجوزهای خاص قابل دسترسی و جستجو هستند . سایتهای خبری، پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، فروشگاههای آنلاین و بیشتر وبسایتهای شخصی و کسبوکاری در دسته جای میگیرند. تخمین زده میشود که وب سطحی تنها حدود 4 تا 5 درصد از کل اینترنت را تشکیل میدهد.
وب عمیق Deep Web
وب عمیق به بخشهایی از اینترنت اشاره دارد که توسط موتورهای جستجوی استاندارد نمایه نمیشوند. این بخش از وب شامل گستره وسیعی از محتوا است که نیاز به روشهای دسترسی خاصی مانند اطلاعات ورود یا آدرسهای مستقیم دارد. پایگاههای داده علمی، سوابق پزشکی، خدمات اشتراکی و اطلاعات خصوصی شرکتها مثالهایی از محتوای وب عمیق هستند. وب عمیق بسیار بزرگتر از وب سطحی است و حدود 90 تا 95 درصد از اینترنت را تشکیل میدهد، عمدتاً شامل محتوای قانونی و بیضرر است. وب عمیق ذاتاً مخرب نیست اما شامل اطلاعات حساس است که برای حفظ حریم خصوصی و امنیت از دسترسی عمومی دور نگه داشته میشود.
وب تاریک Dark Web
وب تاریک یک بخش کوچک و عمداً پنهان از وب عمیق است که نیاز به نرمافزار، تنظیمات یا مجوزهای خاصی برای دسترسی دارد. رایجترین روش دسترسی به وب تاریک از طریق شبکه تور (Tor) است که فعالیتها و مکانهای کاربران را ناشناس نگاه میدارد. وب تاریک اغلب با فعالیتهای غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر، فروش غیرقانونی اسلحه و تراکنشهای غیرقانونی دیگر مرتبط است. با این حال، توسط افرادی که به دنبال حریم خصوصی و ناشناس بودن هستند، از جمله خبرنگاران، فعالان و افشاگران در رژیمهای سرکوبگر نیز استفاده میشود. وب تاریک بخش بسیار کوچکی از وب عمیق و کل اینترنت را تشکیل میدهد.
مقایسه انواع وب
در جدول زیر میتوانید سه نوع وب مطرح شده در بالا را به صورت مقایسهای بر اساس شاخصهای دسترسی، نوع محتوا، اندازه، مورد استفاده، امنیت و مثالهای هر کدام مشاهده کنید.
همانطور که در جدول بالا کاملاً واضح است، وب سطحی (Surface Web) تنها 4 درصد کل محتوای وب جهان گستر (World Wide Web) را تشکیل میدهد و برای دسترسی به سایر محتوای 96 درصدی وب بایستی با استفاده از روشهای خاص خود به وب عمیق (Deep Web) و همچنین وب تاریک (Dark Web) دست پیدا کنیم. در واقع ذخیره داده در این بخشها به روشهای مختلف و با سطح دسترسی متفاوت انجام میشود.