منابع دكتري علم اطلاعات و دانش شناسي
وبلاگ

منابع دكتري علم اطلاعات و دانش‌شناسي

شرح كامل منابع دكتري علم اطلاعات و دانش‌شناسي از جمله تقسيم بندي دفترچه سئوالات تخصصي و عمومي و معرفي منابع براي هر كدام به شكل تفكيكي در اين نوشتار مدنظر بوده است. كليه داوطلبان علاقمند به شركت در آزمون دكتري تخصصي (Ph.D) مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسي در گروه آزمايشي علوم انساني مي‌توانند از اين راهنما استفاده كنند. توصيه مي‌شود پيش از خواندن اين مطلب حتماً راهنماي دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی را مطالعه بفرماييد.


كليات پذيرش دوره دكتري

بر اساس قانون سنجش و پذيرش دانشجو در دوره‌هاي تحصيلات تکميلي در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي كشور، پذيرش دانشجو در دوره دكتري  (Ph.D) و دستياري رشته‌هاي گروه دامپزشکي شامل دو مرحله است كه هر يك از مراحل مطابق با اين شيوه‌نامه انجام مي‌گيرد.

  • آزمون متمركز
  • مصاحبه علمي و سنجش عملي، بررسي سوابق آموزشي، پژوهشي و فناوري

نكته: مرحله اول توسط سازمان سنجش و ارزشيابي نظام آموزش كشور و مرحله دوم به مؤسسات پذيرنده واگذار شده و كليات آن در ادامه خواهد آمد. ضمناً براي دوره‌هاي پژوهش – محور علاوه بر موارد بالا، تهيه طرحواره (براي پذيرش در رشته محل‌هاي پژوهش محور) نيز پيش بيني شده است.

1 – ثبت نام و شركت داوطلبان در مرحله اول (آزمون متمركز) بر اساس اطلاعيه‌هايي كه از طريق سايت سازمان (هفته نامه پيك سنجش و دفترچه راهنما) اطلاع رساني شده، صورت مي‌گيرد.

2 – بر اساس مصوبه هفدهمين جلسه شوراي سنجش و پذيرش دانشجو در دوره‌هاي تحصيلات تکميلي مواد آزمون متمركز دكتري به شرح زير است:

  • آزمون زبان (دفترچه عمومي)
  • آزمون استعداد تحصيلي (دفترچه عمومي)
  • آزمون دروس تخصصي در سطح كارشناسي يا كارشناسي ارشد (دفترچه تخصصي)

بر اساس قانون فوق، سنجش و پذيرش دانشجو در مقطع دكتري ناپيوسته برحسب هر يك از شيوه‌ هاي «آموزشي ـ پژوهشي» و «پژوهش محور» به شرح زير انجام ميشود:

الف ـ دکتری آموزشي ـ پژوهشي: سنجش و پذيرش براي ورود به دوره دكتري ناپيوسته آموزشي ـ پژوهشي براساس معيارهاي زير صورت ميگيرد:

1ـ آزمون متمركز ( 50درصد)

2ـ سوابق آموزشي، پژوهشي و فناوري ( 20درصد)

3ـ مصاحبه علمي و سنجش عملي ( 30درصد)

ب ـ دکتری پژوهش محور: سنجش و پذيرش براي دوره دكتري ناپيوسته پژوهش محور براساس معيارهاي زير صورت ميگيرد:

1ـ آزمون متمركز ( 30درصد)

2ـ سوابق آموزشي، پژوهشي و فناوري ( 20درصد)

3ـ مصاحبه علمي و سنجش عملي ( 30درصد)

4ـ  تهيه طرحواره ( 20درصد)

تذکر مهم: نمرات مربوط به بندهاي 2 و 3و يا  4 (در كدرشته محلهاي پژوهش محور) لازم است به تفکيك هر مورد در پرتال ارتباطي سازمان سنجش درج شود و رعايت سقف هركدام از بندهاي فوق طبق قانون الزامي و قابل جابجايي و تغيير نيست.


عناوين دروس امتحاني

منابع دكتري علم اطلاعات و دانش شناسي بر اساس مجموعه آن و همانطور كه اشاره شد در دو بخش سئوالات عمومي (آزمون زبان و استعداد تحصيلي) و همچنين سئوالات تخصصي (در سطح كارشناسي و كارشناسي ارشد) بر اساس ضرايب اعلام شده در بالا خواهد بود.

عناوين دروس تخصصي

دروس تخصصي مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسي در هر دو گرايش بازيابي اطلاعات و دانش و همچنين مديريت اطلاعات و دانش به ترتيب زير خواهد بود:

  • سازماندهي اطلاعات (در سطح كارشناسي)
  • ذخيره و بازيابي (در سطح كارشناسي ارشد)
  • آمار و روش تحقيق (در سطح كارشناسي ارشد)
  • مباني علم اطلاعات و دانش شناسي (در سطح كارشناسي ارشد)
  • علم اطلاعات مديريت دانش (در سطح كارشناسي ارشد)

نكته: همانطور كه اشاره شد، ضريب كليه دروس تخصصي بر مبناي 4 محاسبه خواهد شد و دروس عمومي (آزمون زبان و استعداد تحصيلي) در ضريب 1 سنجيده مي‌شود.


سئوالات دروس تخصصي

داوطلبان عزيز مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسي بايستي بر اساس آخرين دفترچه منتشر شده به ترتيب در دفترچه تخصصي به سئوالات دروس بالا و به ترتيب زير پاسخ دهند كه مجموع آن 10 سئوال در سطح كارشناسي (سازماندهي اطلاعات) و 60 سئوال در سطح كارشناسي ارشد (به ترتيب زير) خواهد بود که مدت زمان پاسخگویی به این دفترچه 120 دقیقه است.

  • سازماندهي اطلاعات 10 سئوال
  • ذخيره و بازيابي 15 سئوال
  • آمار و روش تحقيق 15 سئوال
  • مباني علم اطلاعات و دانش شناسي 15 سئوال
  • علم اطلاعات مديريت دانش 15 سئوال

منابع دروس تخصصي

براي پاسخگويي به سئوالات دفترچه تخصصي به ترتيب بالا بايستي منابع لازم و معتبر موجود را مطالعه كنند. بر اساس بررسي به‌عمل آمده، منابع زير براي فراگيري اين دروس و توانايي پاسخگويي به سئوالات، پيشنهاد مي‌شود:

درس سازماندهي اطلاعات
رديفمنبعنویسنده مترجمناشر
1سازماندهی اطلاعاتآرلین. جی. تیلورمحمد حسین دیانیانتشارات کتابخانه رایانه‌ای
2فهرست‌ نویسی: اصول و روش‌هارحمت اله فتاحی*کتابدار
3دستنامه قواعد فهرست نویسیماندانا صدیق بهزادی*انتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
4مروری بر اطلاعات و اطلاع‌رسانیعباس حری*انتشارات هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور
5کتابخانه‌های دیجیتالیویلیام آرمزفرزانه شکوری و دیگراننشر قو
6اینترنت: جنبه‌های نظری و کاربردی آنابراهیم افشار زنجانی و دیگران*کتابدار
7اطلاعات و جامعهمحمدرضا داورپناه*دبیزش
8اطلاعات و ارتباطاتعبدالحسین آذرنگ *انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
9کتابخانه دیجیتالی: مبانی نظری، محتوا، ساختار، سازماندهی، استانداردها و هزینه هانبوی و فتاحی*آستان قدس رضوی
10مبانی مرجع ،فنون پرسش کاوی و پاسخ‌یابی از منابع کتابخانهمحمدحسین دیانی - عبدالحمیدمعرف زاده*آستان قدس رضوی
11اطلاعات و ارتباطاتاسداله آزاد *کتابدار
12مجموعه سازی و فراهم آوریمحمد حسین دینانی*انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز
13تحلیلی موضوعی و نمایه سازی، مبانی نظری و توصیه های عملیپیتز فاگمنعلی مزینانیانتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
14فهرست‌نویسی و سازماندهی منابع دیجیتالآن میچل و برایان ای سرتحیاتی - خاصهکتابدار
15فهرست‌نویسی و تکنولوژی‌های جدید اطلاع‌رسانیعبدالرضا نوروزی چاکلی*کتاب ماه کلیات
16فهرستهای رایانه ای: کابرد وتوسعهرحمت اله فتاحی*مرکز اطلاعات و خدمات علمی جهاد سازندگی
17درآمدی بر نمایه سازی و چکیده نویسیکلیولند، دونالد بی- کلیولند، آنا دیمهدی حسینیچاپار
18نمایه سازی و چکیده نویسیرولی جی. ایجعفر مهرادانتشارات سازمان مدراک فرهنگی انقلاب اسلامی
19نظامهای رایانه ای یکپارچهرحمت اله فتاحی - ایرج راد*انتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
20ارتباط شناسی و کتابداریجان یادمحبوبه مهاجر و نوراالله مرادیسروش
21مجموعه سازی (جلد ۱ و ۲)علی سینایی*سمت
22مجموعه سازی و خدمات تحویل مدارکحمید محسنی*کتابدار
23مجموعه سازی، پیدایش، گزینش و گسترش مواد کتابخانه ایریچارد ک. گاردنراسداله آزادانتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی
24نمایه‌سازی و چکیده‌نویسی: مبانی نظری و عملیلانکسترعباس گیلوریچاپار
25درآمدی بر نمایه سازی و چکیده نویسیکلیولند، دونالد بی؛ کلیولند، آنا دیمهدی حسینیچاپار

درس ذخيره و بازيابي
رديفمنبعنویسنده مترجمناشر
1مفاهیم بازیابی اطلاعاتپائو، میراندا لیاسداله آزاد - رحمت اله فتاحیانتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
2مفاهیم و روشهای ذخیره و بازیابی اطلاعات در نظامهای کامپیوتری کتابخانه‌های ایرانمحمد حسین دینانی - محمدرضا داورپناه*انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
3قلمروهای نو در بازیابی اطلاعات (جلد ۱ و ۲ و ۳)ریکاردو بیزاییتس و برتیه ریبرونتوعلی حسین قاسمی، سیروس آزادی و علی جوامعچاپار
4ابرداده برای مدیریت و بازیابی اطلاعاتدیوید هینزعلیخانی - ذاکری فرد چاپار
5بازیابی اطلاعات: الگوریتم ها و روش های اکتشافیدیوید گراسمن، افیر فریدرجعفر مهراد و سارا کلینیانتشارات کتابخانه منطقه ای علوم و فناوری شیراز
6ذخیره و بازیابی اطلاعاتعلیرضا بهمن آبادی*انتشارات دائره‌المعارف کتابداری و اطلاع رسانی ایران
7مروری بر مدل‌های بازیابی اطلاعاتمرضیه خالویی*انتشارات علوم و فناوری اطلاعات
8بازیابی پیوسته: نظامها و روشهارحیم علیجانی - لیلا دهقانی*چاپار
9آشنایی با تکنولوژی اطلاعاتیکیت بهان - دیانا هولمزجعفر مهراد و مجید آذرخشسمت
10فناوری اطلاعات: مفاهیم و کاربردهاکنت لاودنحمید محسنیکتابدار
11آشنایی با بانکهای اطلاعاتیآتش جعفرنژاد*سمت
12ارتباط علمی، رفتار اطلاع یابی و نیاز اطلاعاتیمحمدرضا داورپناه*دبیزش
13ذخیره و بازیابی اطلاعات (رشته کتابداری)هادی شریف مقدم، رحیم علیجانی، ابراهیم مختاری نبی*انتشارات دانشگاه پیام نور

آمار و روش تحقيق
رديفمنبعنویسنده مترجمناشر
1احتمالات و آمار کاربردیعلی دلاور*رشد
2آمارعادل آذر و منصور مؤمنی و سعید جعفری*سمت
3 آمار استنباطیحیدر علی هومن*ساوالان
4آمار الهه ارسلان و شعله مرادفام*کانون فرهنگی اموزش
5آمار در علوم انسانیعلی دلاور*انتشارات دانشگاه پیام نور
6روشهای تحقیق در کتابداریمحمد حسین دینانی*مرکز نشر دانشگاهی
7روشهای اساسی پژوهش برای کتابدارانپاول رونالدنجلا حریریانتشارات دانشگاه آزاد اسلامی
8گلوگاههای پژوهش در علوم اجتماعیمحمد حسین دینانی*انتشارات کتابخانه رایانه‌ای
9آمار و روشهای کمی در کتابداری و اطلاع رسانعلیرضا هویدا*سمت
10روش تحقیق در علوم رفتاریزهره سرمد و عباس بازرگان و الهه حجازی*نشر آگه
11روش‌های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتیعلی دلاور*نشر دوران
12شناخت روش علمی در علوم رفتاریحیدر علی هومن*سمت
13روش‌های تحقیقنصر اله فرجی*پوران پژوهش
14روش تحقیقمجتبی تیبا*کانون فرهنگی اموزش
15روش‌های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتیاسماعیل بیابانگرد*نشر دوران
16روش تحقیق در علوم رفتاریحسن پاشا شریفی - نسترن شریفی*نشر سخن
17تحلیل آماری در روانشناسی و علوم تربیتیجرج اندرو فرگوسن و یوشیو تاکانهعلی دلاور - سیامک نقشبندیارسباران
18روش‌های آماری در علوم رفتاریدانکن کرامر و دنیس هویتحسن پاشا شریفی و جعفر نجفی زند و نسرین شریفینشر سخن

 مباني علم اطلاعات و دانش شناسي
رديفمنبعنویسنده مترجمناشر
1مروری بر اطلاعات و اطلاع رسانیعباس حری*انتشارات هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور
2اصول و روشهای جستجوی پیشرفتهآر.جی. هارتلیزاهد بیگدلیانتشارات کتابخانه رایانه‌ای
3خدمات کتابخانه در نظریه و عملمایکل باکلندمرتضی کوکبیچاپار
4جستجوی اطلاعات علمی – پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکیمحمدرضا داورپناه*دبیزش
5مرجع شناسی اسلامیاحمد شعبانی*انتشارات هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور
6مرجع شناسی شناخت خدمات و کتابهای مرجعنوراله مرادی*فرهنگ معاصر
7مصاحبه در بخش مرجع کتابخانهادوارد جنریش، الاین‌زارمبا جنریشمحمد حسین دیانیانتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز
8 اصول و خدمات مرجعمحمد حسین دیانی*انتشارات کتابخانه رایانه‌ای
9مبانی علوم کتابداری و اطلاع‌رسانیرابرت ریچارد ایمهدی خادمیانانتشارات کتابخانه رایانه‌ای
10مبانی، تاریخچه و فلسفه علم اطلاع رسانیعلیرضا بهمن آبادی*انتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
11فلسفه کتابداری و اطلاع رسانیفاطمه رهادوست*کتابدار
12تاریخ فلسفه کتابداریموکهرجیاسداله آزادآستان قدس رضوی
13مبانی فلسفه کتابداری آموزشیجان ام کرایستاسداله آزادآستان قدس رضوی
14فنون مدیریت برای کتابدارانادوارد جی آوانزفرشته ناصریانتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی
15درآمدی بر کتابداریحسین مختاری معماری*نشر قو
16 تاریخ اصول کتابداریجیمز تامپسونمحمود حقیقیمرکز نشر دانشگاهی
17آموزش سواد اطلاعاتی، مفاهیم، روش‌ها و برنامه‌هامهری پریرخ*کتابدار
18تاریخ و فلسفه کتابداریموکهرجی - آجیت کومارعلی مزینانیآستان قدس رضوی
19کتابخانه و کتابداریعلی مزینانی*سمت
20آشنایی با بانکهای اطلاعاتیآتش جعفرنژاد*سمت
21شناختی از دانش شناسی (علوم کتابداری و دانش رسانی)هوشنگ ابرامی*کتابدار

 علم اطلاعات مديريت دانش
رديفمنبعنویسنده مترجمناشر
1نقش مدیریت دانش در بهره‌وری علوم کتابداری و اطلاع رسانیسمیه مردمی*سخنوران
2مدیریت دانشعلی اکبر احمدی - علی صالحی*انتشارات دانشگاه پیام نور
3مدیریت دانش: مفاهیم و زیر ساخت‌هامحمد حسن زاده*کتابدار
4مدیریت دانشداونپورت، تامس و پروساک، لارنسحسین رحمان سرشتایران خودرو
5خلاصه مباحث مدیریت دانش ویژه دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسیسمیه قویدلچاپار

منابع دروس عمومي

استعداد تحصيلي

با توجه به اينكه اين درس با تعداد 30 سئوال داراي ضريب يك در آزمون دكتري تخصصي (Ph.D) است، در مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسي اين درس نيز همانند ساير دروس داراي اهميت بوده و هدف از آن ارزيابي توانايي ذهني و قدرت تحليل داوطلبان خواهد بود. مدت پاسخگویی به سوالات استعداد تحصیلی  50 دقیقه خواهد بود.

نكته مهم: برخلاف تصور عامه داوطلبان در خصوص ذاتي بودن بهره هوشي افراد، اين درس نيز مانند ساير دروس قابليت فراگيري داشته و مي‌توان با تكنيك، تمرين و تكرار سطح نمره خود را در اين درس بالا برد.

اين درس داراي 4 بخش زير است:

  • درك مطلب – 8 سئوال (2 متن)
  • استدلال منطقي – 7 سئوال (7 متن)
  • سئوالات تحليلي – 8 سئوال (2 بخش)
  • سئوالات كمّي – 7 سئوال (4 بخش)

برای کسب آمادگی در این درس و پاسخگویی به سئوالات آن توسط داوطلبان مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسی، منابع زیر پیشنهاد شده است.

ردیفمنبعنویسنده مترجمناشر
1استعداد تحصیلی آزمون دکتری پي اچ پي تستپي اچ پي تست*سايت پي اچ پي تست
2صد تست منتخب استعداد تحصیلیهادي مسيح خواه - محمد وکیلی*کتاب الکترونیکی
3استعداد تحصیلی دکتری زیر ذره‌بینمحسن طورانی*نگاه دانش
4استعداد تحصیلی مسیح خواههادی مسیح خواه*کتابخانه فرهنگ
5استعداد تحصیلی دکتری مدرسان شریفحسین نامی*مدرسان شریف

نکته مهم: بایستی به خاطر داشته باشیم که علاوه بر مطالعه موارد بالا که در واقع اصل تکنیک هستند، از دو بُعد دیگر موفقیت در این درس یعنی تمرین و تکرار هم غافل نشویم، بنابراین مطالعه نمونه سئوالات سال‌های گذشته نیز بسیار راهگشا خواهد بود.


زبان انگليسي

دومین درس بخش دفترچه سئوالات عمومی را آزمون زبان خارجی به خود اختصاص می‌دهد که بجز گروه آزمایشی فنی و مهندسی، در سایر گروه‌های آزمایشی یکسان است؛ بنابراین در مجموعه علم اطلاعات و دانش شناسی نیز که از زیرمجموعه‌های گروه آزمایشی علوم انسانی هست، این آزمون وجود خواهد داشت. این درس حاوی 30 سئوال به شرح زیر است که مدت پاسخگویی به سوالات آزمون زبان 40 دقیقه خواهد بود.

  • گرامر – 8 سئوال
  • واژگان – 12 سئوال
  • درک مطلب – 10 سئوال (2 متن)

نکته مهم: به صورت مرسوم شنیده می‌شود که افراد اعتقاد دارند این درس مشابه آزمون بین‌المللی تافل (TOEFL) است، شاید این نکته صحیح باشد اما در عین حال، بخش‌های مهارت شنیداری (listening) و نوشتاری (writing) و همچنین مهارت صحبت کردن (speaking) در این بخش سنجیده نخواهد شد و صرفاً محدود به گرامز، واژگان و درک مطلب است.

با توجه به بررسی به عمل آمده و توصیه کارشناسان و مراجع آموزشی زبانهای خارجی برای کسب آمادگی و مطالعه منابع دكتري علم اطلاعات و دانش شناسی، کتاب‌های زیر پیشنهاد می‌گردد:

ردیفمنبعنویسنده مترجمناشر
1کتاب جامع زبان عمومی دکتریرضا خیرآبادی *کتابخانه فرهنگ
2کتاب زبان عمومی دکتری مدرسان شریفحسین نامی*مدرسان شریف
3استعداد زبان عمومی دکتری زیر ذره‌بینهادی جهانشاهی*نگاه دانش

رفع ابهام و طرح پرسش
در صورت بروز هر گونه ابهام یا نیاز به طرح پرسش، می‌توانید علاوه بر فرم طرح دیدگاه در انتهای متن، از بخش تماس با ما نیز از خدمات پشتیبانی استفاده کنید.
لینک کوتاه این مطلب: https://momen.ir/4cao
Author Image
محمد مومن

محمد مومن دانش آموخته كارشناسي مترجمي زبان انگليسي و كارشناسي ارشد علم اطلاعات است که از سال 1388 به عنوان مترجم و پژوهشگر زبان در موسسه عصر زبان فعاليت مي‌كند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *