مفهوم چشم انداز و ماموريت
در اين مطلب به موضوع مفهوم چشم انداز و ماموريت و ارائه تعريف و مفاهيم، ویژگی‌های کلیدی، ارائه نمونه‌هاي واقعي و مقايسه اين دو پرداخته‌ايم. آگاهي نسبت به اين مطالب براي كليه علاقمندان به تاسيس كسب و كار و همچنين افرادي كه در پي تدوين طرح كسب و كار (Business Plan) هستند، مفيد خواهد بود
چشم انداز (Vision) و ماموريت (Mission) ارکان موفقیت سازمانی هستند.
فهرست مطالب
چشم‌انداز: آینده آرمانی
در حوزه توسعه سازمانی، دو مفهوم اساسی اغلب پيش روي همه هستند: چشم‌انداز و مأموریت. این عناصر فقط اصطلاحات شرکتی نیستند بلکه اجزای اساسی جهت راهبري و فعالیت‌های عملیاتی یک سازمان هستند. درک تفاوت بین چشم‌انداز و مأموریت و چگونگی تعامل آنها برای هر سازمانی که به دنبال موفقیت بلندمدت است، حیاتی خواهد بود.
بیانیه چشم‌انداز یک اعلامیه آینده‌نگر از هدف و آرمان‌های یک سازمان است. این بیانیه تصویری از آنچه سازمان در آینده می‌خواهد به آن دست یابد، ارائه می‌دهد و به عنوان منبع الهام و راهنمای تصمیم‌گیری عمل می‌کند. یک بیانیه چشم‌انداز كه به خوبي طراحی شده، بلندپروازانه اما قابل دستیابی است و جهت روشنی برای رشد و تکامل سازمان فراهم می‌کند.
ویژگی‌های کلیدی یک بیانیه چشم‌انداز
الهام‌بخش و آرمانی: باید به کارکنان و ذینفعان انگیزه دهد و الهام‌بخش باشد.
آینده‌نگر: بر اهداف بلندمدت و وضعیت مطلوب آینده سازمان تمرکز دارد.
واضح و مختصر: باید به راحتی براي همه در سازمان قابل درک بوده و به خاطر سپرده شود.
نمونه‌هایی از بیانیه‌های چشم‌انداز
LinkedIn: “ایجاد فرصت اقتصادی برای هر عضو از نیروی کار جهانی.”
Southwest Airlines: “بهترین، کارآمدترین و سودآورترین شرکت هواپیمایی جهان بودن.”
این نمونه‌ها نشان می‌دهند که چگونه بیانیه‌های چشم‌انداز اهداف نهایی یک سازمان را در بر می‌گیرند و به عنوان چراغی برای همه ابتکارات راهبردي عمل می‌کنند.
مأموریت: هدف فعلی
در حالی که بیانیه چشم‌انداز درباره آینده است، بیانیه مأموریت بر حال تمرکز دارد. این بیانیه هدف اصلی و اهداف اولیه سازمان را تعریف می‌کند و توضیح می‌دهد که سازمان چه کاری انجام خواهد داد، به چه کسانی خدمت می‌کند و چگونه به آنها خدمت ارائه مي‌كند. بیانیه مأموریت بیشتر عملیاتی است و نقشه راهی برای دستیابی به چشم‌انداز ارائه می‌دهد.
ویژگی‌های کلیدی یک بیانیه مأموریت
هدف‌محور: اهداف اصلی سازمان را به وضوح بیان می‌کند.
مخاطب‌محور: ذینفعان کلیدی را شناسایی می‌کند و توضیح می‌دهد که سازمان چگونه به آنها خدمت می‌کند.
عمل‌محور: فعالیت‌ها و رویکردهای کلیدی را که سازمان برای تحقق هدف خود استفاده می‌کند، بیان مي‌نمايد.
نمونه‌هایی از بیانیه‌های مأموریت
Google: “سازماندهی اطلاعات جهان و دسترسی جهانی و مفید به آن.”
Tesla: “تسریع انتقال جهان به انرژی پایدار.”
این بیانیه‌های مأموریت فعالیت‌های اصلی سازمان‌ها و تعهد آنها به ذینفعانشان را برجسته می‌کنند.
تعامل بین چشم‌انداز و مأموریت
بیانیه‌های چشم‌انداز و مأموریت به هم وابسته هستند. چشم‌انداز مقصد را فراهم می‌کند، در حالی که مأموریت مسیر رسیدن به آن را ارائه می‌دهد. اين دو با هم، پایه و اساس فرآیند برنامه‌ریزی راهبردي یک سازمان را تشکیل می‌دهند.
اهميت چشم انداز و ماموريت
هم‌راستایی راهبردي: مفهوم چشم انداز و ماموريت اطمینان می‌دهند که همه فعالیت‌های سازمانی با اهداف بلندمدت هم‌راستا هستند.
انگیزه و مشارکت: آنها با ايجاد حس هدف و جهت، به کارکنان انگیزه می‌دهند و الهام‌بخش آنها هستند.
تصمیم‌گیری: به عنوان راهنمای تصمیم‌گیری عمل می‌کنند و اطمینان می‌دهند که همه اقدامات با اهداف سازمان هم‌راستا هستند.
مقايسه چشم انداز و ماموريت
💡 زمان‌بندی:
بیانیه چشم‌انداز: بلندمدت با تمرکز بر آینده.
بیانیه مأموریت: کوتاه تا میان‌مدت با تمرکز بر حال و آینده نزدیک.
💡 هدف:
بیانیه چشم‌انداز: توصیف آنچه سازمان می‌خواهد به دست آورد.
بیانیه مأموریت: تعریف چيستي و چگونگي آنچه سازمان انجام می‌دهد.
💡 دامنه:
بیانیه چشم‌انداز: گسترده و فراگیر.
بیانیه مأموریت: خاص و دقیق.
💡 مخاطب:
بیانیه چشم‌انداز: عمدتاً داخلی با هدف الهام‌بخشی به کارکنان و ذینفعان.
بیانیه مأموریت: هم داخلی و هم خارجی با هدف ارائه وضوح كاري به کارکنان، مشتریان و شرکا.
بنابراين، بیانیه‌های چشم‌انداز و مأموریت اجزای اساسی چارچوب راهبردي یک سازمان بويژه در عصر ديجيتال و هوش مصنوعي هستند. در حالی که بیانیه چشم‌انداز روياهاي بلندمدت را تعیین می‌کند و براي ذینفعان الهام بخش است، بیانیه مأموریت هدف سازمان را تعریف می‌کند و عملیات روزانه آن را هدایت می‌کند. آنها در تعامل با هم، نقشه راه جامعی برای دستیابی به موفقیت سازمانی و اطمینان از هم‌راستایی با ارزش‌ها و اهداف اصلی را فراهم می‌کنند.
در نتیجه، بیانیه‌های چشم‌انداز و مأموریت تشریفاتي نیستند بلکه ابزارهای اساسی برای هدایت راهبردي و فعالیت‌های عملیاتی یک سازمان هستند. با تعریف واضح اینکه سازمان کجا می‌خواهد برود و چگونه برنامه‌ریزی می‌کند که به آنجا برسد، این بیانیه‌ها منجر به موفقیت و پایداری بلندمدت سازمان خواهند شد.
