مرواريد جان استاين بك
مرواريد جان استاين بك بيشك كتابي مرواريدگونه در ميان آثار ادبي جهان است. اين اثر فاخر و ارزشمند را بررسي و نگاهي به آن خواهيم انداخت. كسي نيست در قرن بيستم ميلادي كه نويسنده شهير آمريكايي جان استاين بك را نشناسد. وي در فوريه 1902 ميلادي به دنيا آمد و پس از عمري پرفروغ در بيستم دسامبر 1968 ميلادي از دنيا رفت. بسياري، او را از پرخوانندهترين نويسندگان قرن بيستم ميلادي ميدانند. براي ايرانيان، شنيدن نام وي برابر بار شاهكار ادبي و كتاب مشهور او “خوشههاي خشم” است.
جان ارنست استاين بك John Ernst Steinbeck هم از آن گروه افرادي است كه با رها كردن دانشگاه راه دل خود را پيش گرفته است. وي كه دانشجوي دانشگاه مشهور استنفورد در ايالات متحده آمريكا بود، در سال 1925 ميلادي بدون تكميل تحصيلات خود، دانشگاه را رها كرده و به شغل خبرنگاري مشغول شد. بعد از كسب دو سال تجربه خلاقانه و جذاب در عرصه خبرنويسي، به زادگاه خود نيويورك برگشت. اشتغال به كارهاي مختلف از جمله كارگري، ميوهفروشي، فروشندگي و پاسباني، او را دمخور جامعه عوام و توده پايين دست جامعه كرد. در اين بين فرصت مطالعه و نوشتن را بيشتر در شغل پاسباني بدست آورد، جايي كه باعث شد اولين اثر خود با نام جام زرين در سال 1929 ميلادي گرديد.
توجه ويژه وي به رنج مردم فرودست، توجه به جامعه كارگري، نشان دادن استعمار و استثمار طبقه بروژوا، پرداختن به نيازهاي افراد تهيدست و كارگران از نگاه اين نويسنده، آثار بزرگي همچون خوشههاي خشم، موشها و آدمها و نيز مرواريد را روانه بازار نشر كرد. جان استاين بك در سال 1939 ميلادي با خوشههاي خشم موفق به كسب جايزه ادبي پوليتزر از ارزشمندترين جوايز ادبي شد. فتح قلههاي ادبي جهان و حضور در تالار مشاهير تمامي ادوار با كسب جايزه ادبي نوبل در سال 1962 ميلادي براي وي تكميل شد.
حال كه با اين نويسنده و روحيهاش آشنا شديم، به سراغ مرواريد جان استاين بك برويم. ترجمه كتاب مرواريد كه با بهترين ترجمه سروش حبيبي از سوي انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده است، امروزه در دسترس همگان قرار دارد. جان استاين بك همانند ديگر آثار خود، در اين كتاب نيز به مقوله فقر، رنج مردمان بومي، تهديستي جامعه كشاورز و ظلم طبقه حاكم پرداخت است. صيادان بومي مكزيك در اين اثر با رنج صيد مرواريد و گذران زندگي، خفت نوكري طبقه حاكم سفيدپوست را بر نميتابند. شخصيت محوري اين داستان با نام كينو، صيادي بومي در مكزيك است كه با سادگي و عشق به همسرش خووانا و فرزندشان كايوتيتو گذران زندگي ميكند. در ادامه زندگي اين خانواده كوچك، اتفاقات بسيار خطرناك و دلهرهآوري رخ ميدهد كه خواننده را ميخكوب خواهد كرد.
با وجود اينكه اين اثر تنها 154 صفحه در قطع پالتويي دارد، اما مفاهيم والايي همچون عدالت، نابرابري اجتماعي، فقر، ظلم و تهديستي را به دنبال دارد. جان استاين بك تلاش كرده در كتاب مرواريد ضمن به چالش كشيدن ظلم طبقه بالادست و ظالم جامعه، پاكي و نجابت مردمان بومي و توده جامعه را به تصوير بكشد. در صفحه 75 اين كتاب جمله “مشکل میشه راه درستو پیدا کرد. از وقتی اومدیم تو این دنیا همهاش گولمون زدن!” نشان ميدهد كه اين كتاب براي افراد كتابخوان حرفهاي زيادي خواهد داشت.