سطح رسمیت در زبان
در این مطلب قصد داریم به موضوع مهم سطح رسمیت در زبان (register) بپردازیم و سبک یخ زده، رسمی، مشورتی، غیر رسمی و صمیمی را معرفی کنیم. فارغ از نوع زبان، از اين دسته سبكهاي در زبانهاي مختلف جهان مانند انگليسي، فارسي و … استفاده ميشود.
سبک زبانی (register) به سطح رسمیتی که ما صحبت میکنیم یا مینویسیم اشاره دارد. انتخاب سبک، بستگی به عوامل زیر دارد:
- بافت (context)
- مخاطب (audience)
- هدف از ارتباط (purpose of communication)
حتماً از قدیم این مثال همیشگی معلمان را بخاطر دارید که بفرما، بنشین و بتَمَرگ یک معنا دارد اما سبک زبانی آن تفاوت دارد و هر کدام در جای خود، برای مخاطب خاص خود و با هدفی مشخص بیان میشود.
پنج نوع اصلی از سبکهای زبانی وجود دارد: یخزده (خيلي رسمي)، رسمی، مشورتی، غیررسمی و صمیمی.
♦ سبک خیلی رسمی (یخزده) (Frozen Register): این سبک رسمیترین شيوه بيان است که معمولاً در محیطهای بسیار رسمی استفاده میشود و زبان استفاده شده در آن ثابت بوده و تغییر نمیکند. مانند: متون مذهبی، اسناد قانونی و سوگندها.
♦ سبک رسمی (Formal Register) : در موقعیتهای حرفهای، علمی یا اجتماعی رسمی استفاده میشود. این سبک با عدم استفاده از اختصارات، زبان عامیانه و اصطلاحات محاورهای قابل تشخيص است. مانند: مقالات علمی، سخنرانیهای رسمی و نامههای تجاری.
♦ سبک مشورتی (Consultative Register) : این سبك، شيوه استاندارد ارتباط است که معمولاً در محیطهای حرفهای یا بین غریبهها استفاده میشود. این سبک کمتر از پايينتر از سبک رسمی هست اما ساختارمندتر از گفتار غیررسمی است. مانند: مکالمات بین معلم و دانشآموز یا بین پزشک و بیمار.
♦ سبک غیررسمی (Casual Register) : در میان دوستان و خانواده يا محیطهای غیررسمی استفاده میشود. شامل زبان عامیانه، اختصارات و اصطلاحات محاورهای است. مانند: مکالمات روزمره، پیامکها و پستهای رسانههای اجتماعی.
♦ سبک صمیمی (Intimate Register): این حالت، غیررسمیترین سبکي است که در ارتباط خصوصی بین دوستان نزدیک، اعضای خانواده یا همسران استفاده میشود كه اغلب شامل واژگان خصوصی، نامهای مستعار و شوخیهای خودماني هست.
فهم و استفاده صحیح از این سبکها میتواند اثربخشی ارتباط را افزایش دهد و فرد را مطمئن كند كه پیام بهدرستی دریافت میشود.
